Kore'nin Coğrafik Özellikleri

Konu: Kore'nin Coğrafik Özellikleri Çarş. Haz. 23, 2010 3:29 pm

Güney Kore

Devletin Adı: Kore Cumhuriyeti
Baş Şehri: Seul
Yüz Ölçümü: 98.454 km2
Nüfusu: 43.663.000
Resmi Dili: Korece
Dini: Budizm, Konfüçyanizm, Hıristiyanlık
Para Birimi: Won

Asya’nın doğusunda Kore Yarımadasının 38° enleminin güneyinde kalan bir devlet. Kuzeyinde Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, batısında Sarıdeniz, doğusunda Japon Denizi, güneyinde Doğu Çin Denizi bulunur.

Tarihi
Kore tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanır. Çin’in eline geçtikten sonra, Budizm ve Çinlilerin etkisinde kaldı. Daha sonraları 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar değişik hanedanların idaresi altında bağımsız olarak yaşadı. 1910 yılında Japonlar Kore’yi işgal ederek koloni haline getirdiler. Bu durum, 1945 yılına kadar sürdü. İkinci Dünya Harbinde Japonya’nın yenilmesinden sonra Güney Kore’yi ABD, Kuzey Kore’yi de Rusya işgal etti. Böylelikle kuzeyde komünist rejim, güneyde demokratik rejim kurulmuş oldu.

25 Haziran 1950’de Rus subaylarının kumandasındaki Kuzey Kore birlikleri, yarımadanın tamamına komünizmi kabul ettirmek için Güney Kore’ye saldırıp istila etti. Bunun üzerine BM., Güney Kore’nin kurtarılmasına karar verdi. Bölgeye BM askerleri gönderildi. Bu orduya Türkiye, bir tugayla katıldı. İşgalci komünist birliklerin Güney Kore’den çıkarılması için Mehmetçik büyük başarı gösterdi. Mehmetçiğin zaferi bütün dünyaya yayılarak takdir topladı. Yapılan görüşmeler neticesinde 27 Temmuz 1953’te ateşkes imzalandı. 38. Paralel Güney Kore ile Kuzey Kore arasında sınır kabul edildi. Savaş sonrası, Başkanlık sistemine dayalı demokratik rejime geçildi. Kuzey Kore ile birleşme devamlı gündemde olup, yakın bir zamanda tek devlet haline gelmeleri ümit edilmektedir.

Fiziki Yapı

Güney Kore’nin güney ve batı kıyıları çok girintili ve çıkıntılıdır. Birçok yarımada ve küçük adalarla çevrilmiştir. Bu kısımlarda, Pusan ve İnchon en önemli limanlarındandır. Doğu bölümü dağlık olmasına rağmen, batı bölümü geniş alanlar, ovalar ve tepelerle kaplıdır. Doğu bölümünde tabii limanlar da yoktur. Genellikle dağlıktır. Fakat dağlar yüksek değildir. En yüksek dağı, 1915 m ile Chiri San Dağıdır. Önemli nehirleri arasında Naktong, Han ve İnchon ırmakları sayılabilir.

İklimi

Kore’nin iklimi, kışın karalardan esen soğuk rüzgarların, yazın Pasifik’ten esen sıcak ve nemli muson rüzgarlarının etkisindedir. Ülkenin yüzey şekilleri iklimi etkiler. Muson rüzgarları sayesinde bitki örtüsü arasında tropikal bitkiler de yer alır. Yıllık yağış ortalaması 1270 mm’dir. Güneyde Eylül ayında sık sık tayfunlar görülür. Ülkede en düşük sıcaklık ortalaması 3°C, en yüksek sıcaklık ise 24°C’dir.

Tabii Kaynaklar

Eskiden ormanlarla kaplı olan ülkede denetimsiz kesim, yangın ve hastalık yüzünden ormanlar kalmamıştır. Fakat dağınık çam ve bambu ağaçları vardır.
Maden bakımından zengin sayılmaz. Fakat tungsten üretiminde önde gelen ülkelerdendir. Ayrıca kömür, demir, fluorin, grafit, altın, bakır ve kurşun az miktarda çıkarılır.

Nüfus ve Sosyal Hayat

Kore nüfusu, 1945 yılında 15 milyon iken, Kuzey Kore’den gelen göçmenler yüzünden bugün 43 milyonu geçmiştir. Halkın % 32’si şehirlerde yaşar. En büyük şehir, başşehir Seul’dür. Kore, Çin ile Japonya arasında bir köprü olmasına rağmen, kendilerine has bir kültür geliştirmiştir. Köylerde yaşayan Koreliler, yüzyıllar önceki gibi giyinir ve yaşarlar. Şehirlerde yaşayanlar ise batı dünyasının etkisindedirler.

Halkın büyük kesimi Konfüçyanizm ve Budizm inancındadırlar. % 10 kadar Hıristiyan vardır. Kore Türk tugayının tanıttığı İslamiyet, her geçen gün yayılmaktadır. Halkın kullandığı ve resmi dili Korecedir.

Eğitimi: Eğitim 6-12 yaş arasında mecburi ve ücretsizdir. Ülkede okur-yazar oranı % 92’dir. Güney Kore’de 72 üniversite ile 82 yüksek okul vardır.

Siyasi Hayat

1972 Anayasasıyla yürütme görevi, Ulusal Konferans tarafından 6 yıl için seçilen Devlet Başkanına verilmiştir. Kanun yapma görevini üzerine alan Millet Meclisinin 276 üyesi vardır. Meclis üyeleri 4 yıl için halk tarafından seçilirler. Başkanın meclisi feshetmek yetkisi vardır.

Ekonomi

Ülke ekonomisinin temeli tarıma dayanır. Bunun yanında balıkçılık ve çıkarılan tungsten madeni sanayi ve ekonomide önemli yer tutar.
Tarım: Kore Yarımadasının verimli toprakları, Güney Kore sınırları içinde kalmıştır. Halkın başlıca besin maddesi olduğundan, pirinç ekimi önemli yer tutar. Pirinç üretimi, 7 milyon tonun üzerindedir. Ülkede pirinçten başka buğday, arpa, patates, soya fasulyesi, tütün ve şekerkamışı yetiştirilir.

Balıkçılık: Ülkenin önemli gelir kaynaklarından birisi de balıkçılıktır. Ülke topraklarının üç tarafı denizle çevrili olduğu ve açık deniz balıkçılığı yaptığı için, ihraç edilecek kadar balık avlanır.

Sanayi: Yarımadanın ikiye bölünmesinden sonra Güney Kore dışarıdan sağladığı kredilerle sanayisini hızla geliştirmiş ve çeşitli sanayi ürünleri ihraç edecek duruma gelmiştir. Dokuma, kağıt, kontrplak, elektrik ve elektronik aletler yapımı ileri düzeydedir. Ayrıca plastik maddeler, boya, gübre, çimento, cam fabrikaları ve araba fabrikaları vardır. Motor sanayii de kurulmuştur.

Ticaret: Güney Kore dışarıya, dokuma, kontraplak, elektronik aletler, kara taşıtları, elektrik gereçleri, tungsten, balık ve balık ürünleri ihraç eder. En çok giyim eşyası satan ülkeler arasındadır. Dışarıdan ise makina ve tahıl alır. Güney Kore’nin ticaret yaptığı ülkelerin başında ABD, Japonya ve Hong Kong gelir. Yıllık ihracat tutarı 20 milyar dolar civarındadır.

Ulaşım: Ülkeden kara ulaşımı, karayolları ve demiryolları ile sağlanmaktadır. Demiryollarının uzunluğu 6340 km, karayollarının uzunluğu ise 54.689 km’dir. Bu yolların % 57’si asfalt kaplanmıştır.

Yarımada ülkesi olduğu için denizcilik gelişmiştir. Önemli limanları Psan ve İnchon limanlarıdır. Hava ulaşımı Güney Kore Hava Yolları ile sağlanmaktadır.

Konu: Geri: Kore'nin Coğrafik Özellikleri Çarş. Haz. 23, 2010 3:36 pm

Kuzey Kore

Devletin Adı : Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti
Baş Şehri: Pyangyang
Yüz Ölçümü : 120.538 km2
Nüfusu: 22.227.000
Resmi Dili: Korece
Dini: Budizm, Konfüçyanizm
Para Birimi: Won

Asya’nın doğusunda, Kore Yarımadasının 38° enleminin kuzeyinde kalan bir devlet. Güneyinde Kore Cumhuriyeti, batısında Sarıdeniz, doğusunda Japon Denizi, kuzeyinde Çin ve Rusya Federasyonu vardır.

Tarihi

Kuzey Kore’nin tarihi, 1948 yılına kadar Güney Kore’nin tarihi ile aynıdır. Kuzey Kore, 1948 yılında Sovyetler Birliği’nin işgal ettiği bölgede kuruldu. Sovyetler Birliği geri çekilince, iki Kore’nin birleştirilmesi için sarfedilen çabalar sonuç vermedi ve doğan gerginlik, 1950 yılında savaşa yol açtı. Bu savaşta Kuzey Kore, Güney Kore’yi işgal etti. BM tarafından müdahale edilerek Güney Kore’den çıkarıldı.
1953’te KoreYarımadası, 38° enlemi sınır olmak üzere ikiye bölündü. Ülke 1948’den beri KimSung diktatörlüğüyle yönetilmektedir. 1972’den bu yana iki Kore’nin tek ülke olarak birleştirilmesi için yapılan çalışmalar sonuç vermedi. 1975’ten sonra, Kuzey Kore, batılı ülkelere ve Japonya’ya yaklaşma siyaseti gütmeye başladı. Sosyalist ülkelerde uygulanan yumuşak politika Kuzey Kore’de de uygulanmaya başlanmış olup, Kuzey ve Güney arasındaki gerginlik giderek azalmaktadır.

Fiziki Yapı

Kuzey Kore, dağlık bir ülkedir. Fakat doğu bölümünde arazi alçalır ve düzlükler meydana gelir. Bu bölümün Japon Denizi kıyısında, ince bir kıyı ovası meydana gelmiştir. Mançurya sınırındaki dağlar kuzey doğudan güney batıya doğru uzanırlar. Ülkenin en yüksek tepesi olan Piai Tou Shan Tepesi bu kesimde yer alır. Ülkenin bütün ırmakları, Tumen hariç, batıdadır. Ulaşıma en elverişli ırmağı, “Yalu” Irmağıdır. Bu ırmak Çin’den doğar, doğuya doğru akar. Paektu Dağının Japon Denizine inen yamaçları çok diktir ve girintisi çıkıntısı azdır. Sarıdeniz’e açılan kıyıları ise çok girintili çıkıntılıdır. Ülkenin düzlükleri Sarıdeniz kıyılarındadır.

İklim

Kuzey Kore’de kış uzun sürer ve şiddetlidir. Ülke kış mevsiminde Sibirya’dan gelen soğuk rüzgarların etkisi altında olduğundan ısı -10°C’ye kadar düşer. Musonlar yaz mevsiminde etkilidir ve yağış getirir. Yıllık yağış ortalaması 635 mm’dir.

Tabii Kaynaklar

Dağlarında çam ve ladin ormanları çoktur. Eskiden çok büyük orman arazisine sahip iken, günümüzde bu ormanlar azalmıştır. Fakat kuzey kesiminde hala büyük orman arazisi vardır. Ormanlık arazide kaplan, kurt, ayı ve vaşak gibi yabani hayvanlar yaşar.
Ülke maden bakımından zengindir. Grafit, tungsten ve magnezit üretiminde dünyada birinci sırayı alır. Bunun yanında kömür, demir, kurşun, amyant ve çinko yatakları da zengindir.

Nüfus ve Sosyal Hayat

21.964.000 olan ülke nüfusunun etnik yapısı, Güney Kore’ninki gibidir. Nüfusun büyük kısmı sanayi kesiminde çalıştığı için, sanayi bölgelerinde nüfus yoğunlaşmıştır. Önemli şehirleri arasında, Pyonxuyang, Hambung ve Songzin şehirleri bulunur.
Halkın konuştuğu ve resmi dili Korecedir. Yaygın inanç olarak Budizm ve Konfüçyanizm görülür. Bunun yanında Taoizm ve Şamanlık da vardır. Ülkede eğitim parasız olup, 8 ila 17 yaş arasında mecburidir. Öğretim kurumları, ülke ihtiyacını karşılayacak seviyededir.

Siyasi Hayat
Sosyalist idareyle yönetilen komünist bir ülkedir. Yönetime İşçi Partisi hakimdir ve ülkenin tek partisidir. Halk Meclisi, 215 üyeden meydana gelir ve halk tarafından 4 yılda bir seçilir. Bu meclis prezidyum üyelerini, bu üyeler de devlet başkanını seçer. Devlet başkanı en fazla 12 sene bu görevde kalabilir.

Ekonomi

Kuzey Kore’nin ekonomisini, sanayi ve madencilik meydana getirir. Bunun yanında tarımın ülke ekonomisine katkısı büyüktür.

Tarım: Son yıllardaki sulama sisteminin gelişmesi, tarımın ve verimin artmasına sebeb olmuştur. Tarım, daha çok elverişli olan batı ovasında yapılır. Ülkede en cok pirinç üretilir. Bundan başka patates, buğday, darı, arpa ve soya fasulyesi yetiştirilir. Besin ürünlerinden başka sanayi kesiminde kullanılan pamuk, tütün ve kenevir gibi ürünler de yetiştirilir. Kuzey Kore’de hayvanlardan et, süt ve yapağı, bol miktarda elde edilir. Ülkenin iki yanı deniz olduğu için balıkçılık da gelişmiştir.

Sanayi: Kuzey Kore’nin milli gelirinin % 70’i sanayiden elde edilir. İmalat sanayiinde iş gücünün yaklaşık yarısı çalışır. Yapım sanayi Piyangyang çevresinde toplanmıştır. Ülkede kimyevi gübre, çimento, çelik, ham demir ve tekstil fabrikaları bulunmaktadır. Bunların yanında kağıt, cam ve lastik fabrikaları da vardır. Ülkede ağır sanayi gelişmemiştir.

Ticaret: Ülke, ticaretinin büyük kısmını sosyalist ülkelerle yapar. Bu ülkelerin başında Çin ve Rusya gelir. Bunlardan başka Japonya’yla da ticari ilişkileri vardır. Son zamanlarda batı ülkeleri ile ticaret başlatılmıştır. İhracatının yarısını, işlenmiş ve işlenmemiş madenler meydana getirir. Bunun yanında kimyevi maddeler ve ipek kumaş da ihracatta önemli yer tutar. Dışarıdan ise makina ve petrol alır.

Ulaşım: Kara ulaşımı, büyük oranda demiryolları ile sağlanır. Ülkede 8500 km uzunluğunda demiryolu vardır. Ülke arazisinin dağlık ve engebeli olması sebebiyle karayolları çok bozuk ve yetersiz olup, yapılması zordur. Karayollarının toplam uzunluğu 22.000 km olup, bunun % 2’si asfalttır.

Su yollarında ulaşım gün geçtikçe artmaktadır. Yalu Nehri ulaşıma elverişlidir. Ülkenin iki yanı deniz olduğu için büyük deniz filosu ve dört büyük limanı vardır.